Türkiye – Mısır ilişkileri son haftalarda önemli gelişmelere sahne oldu. Diplomatik ilişkilerin yeniden tesisi için verilen karşılıklı sinyaller bölge jeopolitiğini de yeniden şekillendirme potansiyeline sahip.
Mısır’da çalkantılı 2011-2013 parantezini kapatan askeri darbe, Muhammed Mursi hükümetine açık destek veren Türkiye ile Abdülfettah es-Sisi yönetimindeki Mısır arasında da uzun süreli bir kopuşun başlangıcı olmuştu. İkili ilişkilerdeki bu 7 yıllık kesintide, her iki ülkenin iç politikası ile iç içe geçmiş olan sorun başlıkları giderek sivrildi. Bu süreçte Ankara’nın ve Kahire’nin rakip bölgesel aktörlerle işbirliğine yönelmesi diyalog umudunun rafa kaldırılmasına yol açtı. Ancak her iki taraftan son aylarda sıklaşan olumlu sinyaller yeniden diplomasi masasının kurulmasıyla sonuçlandı.
Şubat 2021’de Mısır’ın Doğu Akdeniz’deki enerji arama ihalesinde 18 numaralı parseli Türkiye’nin deklare ettiği kıta sahanlığına göre kabul etmesi belki de en önemli psikolojik eşik oldu. İstihbarat ve maslahatgüzarlık düzeyindeki temaslar[1] Nisan ayında Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Mısır’la “yeni bir dönem başlıyor[2]” açıklamasıyla hızlandı ve yeni bir yola girildi.
Mayıs ayının başında bakan yardımcıları düzeyinde gerçekleşen istikşafi görüşmelerde Libya, Suriye, Irak başta olmak üzere bölgesel konuların ele alındığı açıklandı.[3] Bununla birlikte Mısır tarafının açıklamalarından İhvan meselesinin diplomatik ilişkilerin geliştirilmesi için hâlâ en önemli ön koşul olduğu görülüyor.[4]
Türkiye’deki İhvan mensupları sorunun neresinde?
Türkiye’nin, Mısır’da Muhammed Mursi hükümetiyle geliştirdiği özel ilişkiyi Oğul Tuna ile bir önceki yazımızda ele almıştık. Bu parantez bilindiği üzere 3 Temmuz’da, daha doğrusu 30 Haziran 2013’te kapandı. Türkiye güvenlik bürokrasisinin 30 Haziran öncesinde Mursî’yi darbe potansiyeli konusunda uyardığı artık açık kaynaklarda yazıyor; ama Mursi’nin bu uyarıya verdiği yanıt hakkında çelişkili söylentiler var. Sokaktaki Mısırlılar Mursî’nin, “Sisi mi, o benim çantamı taşıyor(!)” dediğini ve istihbaratı ciddiye almadığını konuşuyorlar. “Mısır’da Mursi Parantezi ve Türkiye” makalemize eleştirilerini ileten kimi araştırmacılar, bu süreçte SETA’nın gayriresmi bir rol oynadığını ve hem Kahire’de hem de Ankara’da gerçeklikten uzak değerlendirmeleriyle İhvan’ın felakete gidişine katkı sunduğunu belirtiyorlar. Elbette bu tür verileri açık ve bilimsel kaynaklarla delillendirmek mevcut durumda pek mümkün değil. Ancak 2013 darbesinden bugüne dek Türkiye-Mısır ilişkilerinde başlıca bir kriz kaynağı olarak görülen Müslüman Kardeşler’in geldiğimiz noktada sorunların neresinde olduğu üzerine tartışmak gerekiyor.
Sokaktaki Mısırlılar Mursî’nin, “Sisi mi, o benim çantamı taşıyor(!)” dediğini ve Türkiye’nin istihbaratını ciddiye almadığını konuşuyorlar.
2013’ten itibaren faaliyetlerini Türkiye’de yoğunlaştırsa da Müslüman Kardeşlerin önemli isimleri, Mısır’da darbe karşıtı gösterileri takip eden süreçte şiddet eylemleriyle suçlanarak tutuklandılar. Uzun ve şeffaflıktan uzak dava süreçlerinin sonucunda hareketin lideri Muhammed Bedii gibi kimi yöneticiler müebbet hapis cezası alırken[5] kimileri de ölüm cezası aldı ya da beraat etti. Kısa cumhurbaşkanlığı sonrasında uluslararası kamuoyunca daha çok tanınan Muhammed Mursi’nin ise tutukluluk koşulları sebebiyle sağlık durumu ağırlaştı ve Mursi, 17 Haziran 2019’da mahkeme salonunda hayatını kaybetti. Mısır’da Müslüman Kardeşler siyaset sahnesinden ve sivil toplumdan bir anlamda silinirken yurtdışındaki yöneticileri Türkiye’den ziyade Katar’ı, burada sorun yaşamaları halinde de İngiltere başta olmak üzere bazı Avrupa ülkelerini mesken edindiler. Her ne kadar Mursi döneminin bakanlarından Amr Derrac, eski Diyanet İşleri Başkanvekili Cemal Abdülsettar ve bazı tanınan gazeteciler Türkiye’ye sığınsa da Türkiye’deki İhvan mensubu Mısırlı sığınmacıların, Türk dış politikasının manevra kabiliyetini kısıtlayacak önemde ve sayıda olduğu söylenemez. Müslüman Kardeşler ile tarihsel yakınlık içerisinde olan vakıf, cemaat ve siyasi analistler sebebiyle aksi yönde bir kamuoyu algısının oluştuğu ise açık. Türkiye’de aynı zamanda doğrudan İhvan mensubu olmayıp muhalefetin farklı tonlarından sığınmacılar da bulunuyor. 25 Ocak sürecinin önemli aktörlerinden Değişim İçin Ulusal Birlik hareketinin liderlerinden Eymen Nur, bunların en bilineni.
Türkiye’deki İhvan mensubu Mısırlı sığınmacıların, Türk dış politikasının manevra kabiliyetini kısıtlayacak önemde ve sayıda olduğu söylenemez.
Mısır medyasında Türkiye karşıtlığının asıl gerekçesini Türkiye’de faaliyet gösteren medya kuruluşları ve İhvancı gazeteciler oluşturuyor. Bu gazeteciler İhvan’ın kendi hiyerarşisinde önemli bir yer ifade etmeseler de Nilesat üzerinden Mısır’daki ve internet üzerinden Mısır dışındaki Müslüman Kardeşler destekçilerine hitap eden yayınları Mısırlı yetkilileri rahatsız ediyor. Sisi yönetimi karşıtı yayınlarını kamuya açık yaptıkları için ve ulusal basında isimleri pek çok kez zikredildiği için bu isimleri ve kanalları anmakta bir sakınca yok.[6]
El Şark, Vatan, Mükemmilin ve Rabia TV Türkiye’de yayın yapan dört Müslüman Kardeşler yanlısı kanal. Bir de bu kanallarda program yapan ya da bağımsız çalışan gazetecilerin sosyal medya kanalları bulunuyor. Bunların en popülerlerinden Moataz Matar, hükümet karşıtı sert yayınlarıyla Mısır medyasının nefret objesi haline gelmiş durumda. Gıyabında hükümeti devirmeye teşebbüs suçundan hapis cezası bulunan Matar’ın ailesi de Mısır’da tutuklu bulunuyor. “Liberal” olarak tanımlanan muhalif gazeteci Muhammed Nasır Ali, İstanbul’da Sisi yönetimini hedef alan yayınlar yapan bir diğer isim. Öte yandan bu isimlerin yayınları youtube’da milyonlarca izleyiciye ulaşsa da bunların Mısır içerisindeki etkileri bir soru işareti.[7] Mısırlı eski siyasetçi ve hukukçu Muhtar Nuh, Matar ve Nasır Ali’nin kazandıkları para ile Türkiye’deki pek çok işsizin iş bulabileceğini söyleyerek bu isimleri himaye eden Türk hükümetini eleştiriyor.[8]
Türkiye, söz konusu kanallardan Mısır yönetimi karşıtı yayınlarını durdurmalarını ya da yumuşatmalarını talep etse[9] de medya faaliyetlerini tamamen durdurmuş değil. Ancak önümüzdeki süreçte, Türkiye’yi bu yayınların sorumluluğundan kurtaracak alternatifler üzerinde durulması ve kanalların üçüncü ülkelere taşınmasının gündeme gelmesi şaşırtıcı olmayacaktır. Böyle bir hamle Türk hükümetinin İhvan’dan geçmesi olarak değil, İhvan üzerindeki bölgesel baskıları da hafifletecek rasyonel bir çıkış olarak değerlendirilmelidir.
Normalleşme adımlarının Mısır’da Müslüman Kardeşlere yönelik bir yumuşamaya yol açtığı haberlerine -şimdilik- itibar etmemek gerekiyor.
Son olarak ikili ilişkilerde normalleşme adımlarının Mısır’da Müslüman Kardeşlere yönelik de bir yumuşamaya yol açtığı haberlerine -şimdilik- itibar etmemek gerekiyor. Zira 2013’te güvenlik güçlerine yönelik kanlı saldırılar sebebiyle devam eden davaların pek çoğunda hâlâ ölüm cezası ya da müebbet hapis cezası kararları çıkıyor. Geçtiğimiz Nisan ayında mürşid vekili Mahmut İzzet’in müebbet hapse mahkum edilmesi[10] ve bir polis karakoluna düzenlenen saldırı (Kerdasa katliamı) sebebiyle 9 kişinin idam edilmesi[11] bunun en somut delili. Bu konuda, henüz istikşafi görüşmeler dahi başlamadan önce, tekil örneklerden hareketle sosyal medyada Mısır’ın İhvan üzerindeki baskısını hafiflettiği gibi çok sayıda yanıltıcı tespit yapıldı.
Konuşulmayan Sorun: Mısır’da FETÖ Varlığı
Medyada ve akademide İhvan’ın Türkiye’deki faaliyetleri kadar dikkat çekmese de Fethullahçı Terör Örgütü’nün, bütün dünyada olduğu gibi Mısır’da da etkin olduğunu ve gücünü koruduğunu belirtmek gerek.
Polis Akademisi’nin “FETÖ as an International Threat” başlıklı raporuna göre örgütün Mısır’daki çalışmaları 1990’lı yıllara uzanıyor. Mısır üzerinden Arap dünyasına ulaşmayı hedefleyen örgüt, 2005 yılında “Hira” adında bir dergi çıkarmaya başladı[12]. Bu derginin tanıtım gecelerine tıpkı Türkiye’deki yayın ve kuruluşlarının özel davetlerinde olduğu gibi Arap dünyasından “entelektüeller” katılıyor, elebaşı Fethullah Gülen’e özgüler düzülüyordu.[13] Hira Dergisi’nin daha bir ay kadar önce, 11 Nisan’da çıkan 83. sayısında “özgürlük” meselesini tartışan başyazısını kim yazmıştır dersiniz? Doğru bildiniz, elbette örgüt lideri Fethullah Gülen.[14]
Altında: “İlmî, kültürel, edebi dergi”
Tabii, Gülenistlerin Mısır’daki faaliyetleri Hira Dergisi ile sınırlı değil. Bir dönem Türkiye Cumhuriyeti’nin Kahire’deki diplomatik temsilciliğinde de tercümanlık yapan isimlerin koordinasyonunda faaliyete geçen Nil Kültür Merkezi[15], Fethullahçıların hâlâ faal durumdaki bir başka kuruluşu. Kendi internet sitesine göre 1998 yılında kurulan merkez, Türkçe, İngilizce, Arapça dil eğitimi veriyor[16].
İkili ilişkilerde FETÖ sorunsalı 2016’dan itibaren daha da dikenli bir hal aldı. 15 Temmuz Darbe Girişimi’nden yalnızca birkaç ay sonra Taşkent’te düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı Dışişleri Bakanları Konseyi 43. Dönem Toplantısı’nda Fethullah Gülen örgütünün kınanması kararına[17] Mısır çekince koymuştu[18]. Sembolik önem taşıyan bu karar Gülenistlerin İslam ülkelerindeki varlığını doğrudan etkilemese dahi Mısır’ın pozisyonunu göstermesi bakımından dikkat çekiciydi. Mısır’ın 15 Temmuz sonrası dönemde örgüt toplantılarına ev sahipliği yaptığı, Gülen’in de ABD’de sorun yaşaması halinde Mısır’a sığınabileceği haberleri[19] birbirini takip etti. Çok değil, bundan bir buçuk yıl kadar önce 2019 Eylül’ünde Mısır’ın öne çıkan uydu kanallarından TeN TV Gülen’in Pensilvanya’daki malikânesine konuk olarak kendisiyle bir röportaj gerçekleştirdi[20]. Bu röportajında siyasal İslam’ı eleştirerek Türkiye’de özgürlüklerin kısıtlanmasından dem vuran örgüt lideri, Kahire’yi ılımlı bir denge siyaseti izlediği için takdir ediyordu.[21] Röportajı gerçekleştiren Kalem ve Kağıt programının sunucusu Nashaat Al-Dihi’nin sonradan, röportajın Amerikan istihbaratının gözetiminde gerçekleştiğini açıkladığı basına yansıdı.[22] Dış politika anlamında özel bir öneme sahip olmayan ve popüler yayınlar yapan bir genel izleyici kanalı olan TeN TV’nin Türkiye karşıtı haber ve yayınlarının yakın tarihlere kadar devam ettiği görülüyor.[23]
Sonuç
İkili ilişkilerin koptuğu 2013 yılının üzerinden çok zaman geçti. Her iki ülkede de iktidar iç ve dış politikada meydan okumalarla karşı karşıya. Bugünkü uzlaşı arayışı da bu bağlamda, yalnızca ikili ilişkilerde bir değişimi değil, aynı zamanda her iki ülkenin de dış politikasında kaçınılmaz hale gelen yeni arayışları temsil ediyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde Biden yönetiminin seçilmesi, her iki ülkenin içerisinde bulunduğu ekonomik kriz, enerji ve su merkezli bölgesel sorunlar bir uzlaşı için gereken zemini hazırladı.
Hoda Rızk’ın da dikkat çektiği üzere Türkiye, ilişkilerin yeniden tesisinde daha istekli görünen tarafken Mısır daha sabırlı ve kriter koyan taraf olarak görülüyor.
Al Mayadeen yazarı Prof. Hoda Rızk’ın da dikkat çektiği üzere Türkiye, ilişkilerin yeniden tesisinde daha istekli görünen tarafken Mısır daha sabırlı ve kriter koyan taraf olarak görülüyor.[24] Bu nedenle Türkiye’deki İhvancılar meselesi masada gerçek hacminden daha büyük yer kaplarken Mısır’daki FETÖ meselesi pek gündeme gelmiyor.
United World International yazarı Av. Onur Sinan Güzaltan da İhvan, Doğu Akdeniz, Libya, Afrika’daki etki alanları ve Filistin olmak üzere iki ülke arasında ele alınması gereken 5 başlığa değindiği yazısında; kapsayıcı bir işbirliği perspektifinin Akdeniz’in iki yakasını buluşturacak bir fırsata dönüşebileceğini ifade ediyor.[25]Özellikle Körfez ülkelerinin geçtiğimiz yıl İsrail’le başlattığı yeni süreç, Katar’ın kendisine yönelik izolasyonu aşmaya çalışması ve bugünlerde yeniden alevlenen Kudüs krizi gibi bölgesel gelişmeler gözetildiğinde akılcı bir yaklaşımla çözülebilecek bu sorunların, işbirliği için engel olarak görülmemesi ve girilen yolda devam edilmesi her iki ülkenin de yararına olacaktır.
Ertuğrul Atlı
1995 yılında Bursa’da doğdu. Galatasaray Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden 2019 yılında mezun oldu.
Çocuk (H)aklı Projesi’nin koordinatörlüğünü yürütmekte ve televizyonculuk sektöründe çalışmaktadır. Bir gönüllülük projesi için iki ay bulunduğu Mısır başta olmak üzere Ortadoğu’ya ve Çin siyasetine ilgi duymaktadır. İstanbul’da muhtelif kuruluşlarda staj ve sivil toplum deneyiminin ardından bir süredir Ankara’da yaşamaktadır.
[1] Marbuta, “Mısır istihbarat yetkilileri: Türk tarafı ‘ikili ilişkiler’ başlığıyla Kahire’de toplantı talebi iletti”
https://www.marbutahaber.com/ortadogu/misir/misir-istihbarat-yetkilileri-turk-tarafi-ikili-iliskiler-basligiyla-kahirede-toplanti-talebi-iletti/
(Erişim tarihi. 18.05.2021)
[2] NTV, “Bakan Çavuşoğlu: Mısır ile yeni dönem başlıyor”
https://www.ntv.com.tr/turkiye/son-dakika-haberi-cavusogludan-rusyanin-ucus-sinirlamasina-iliskin-aciklama,0qYpyvBP2kGABGJMnOIlTA
(Erişim tarihi. 17.05.2021)
[3] DW Türkçe, “Türkiye-Mısır istikşafi görüşmeleri tamamlandı”
https://www.dw.com/tr/t%C3%BCrkiye-m%C4%B1s%C4%B1r-istik%C5%9Fafi-g%C3%B6r%C3%BC%C5%9Fmeleri-tamamland%C4%B1/a-57453846
(Erişim tarihi. 18.05.2021)
[4] Şarkul Awsat, “Türkiye ile Mısır arasında ‘istikşafi’ görüşmeler başladı”, 06.05.2021.
https://turkish.aawsat.com/home/article/2958341/t%C3%BCrkiye-ile-m%C4%B1s%C4%B1r-aras%C4%B1nda-%E2%80%98istik%C5%9Fafi%E2%80%99-g%C3%B6r%C3%BC%C5%9Fmeler-ba%C5%9Flad%C4%B1
(Erişim tarihi. 18.05.2021)
[5] Anadolu Ajansı, “Mısır’da İhvan lideri Bedii’ye müebbet hapis cezası”, 12.09.2020.
https://www.aa.com.tr/tr/dunya/misirda-ihvan-lideri-bediiye-muebbet-hapis-cezasi/1971586
(Erişim tarihi. 17.05.2021)
[6] Bu kanalların yayınlarına konuk olan katılan ve hükümetin İslam coğrafyasıyla ilişkilerindeki önemli isimlerden Prof. Dr. Yasin Aktay da kimsenin tutuklanmayacağını ya da Kahire’ye teslim edilmeyeceğini temin etti.
https://twitter.com/yaktay/status/1372827177243316225
[7] Anadolu Ajansı, “Mısır muhalefetinin ‘yönetimi köşeye sıkıştırma’ girişimi”
https://www.aa.com.tr/tr/dunya/misir-muhalefetinin-yonetimi-koseye-sikistirma-girisimi-/1589173
[8] Sada El Balad, “مختار نوح: اللجان النوعية بجماعة الاخوان الإرهابية وراء اغتيال الشهيد هشام بركات والعميد وائل طاحون”
URL: https://www.youtube.com/watch?v=T80oKbJIJuk&ab_channel=SadaElbalad-%D8%B5%D8%AF%D9%89%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%AF
[9] Duvar English, “Muslim Brotherhood confirms Turkey’s request from TV channels to tone down criticism of Egypt’s gov’t”, 22 Mart 2021
https://www.duvarenglish.com/muslim-brotherhood-confirms-turkeys-request-from-tv-channels-to-tone-down-criticism-of-egypts-govt-news-56735
(Erişim tarihi. 18.05.2021)
[10] AP, “Egypt sentences senior Islamist leader to life in prison”, 08.04.2021
URL: https://apnews.com/article/egypt-arrests-middle-east-cairo-51f115ea380fab10df3db26b8521d963
(Erişim tarihi. 18.05.2021)
[11] AP, “Egypt officials: 9 men executed for 2013 attack on poliçe”, 26.04.2021.
URL: https://apnews.com/article/africa-middle-east-egypt-religion-4bdf7f4981761b10c80e1767068cd075 (Erişim tarihi. 18.05.2021)
[12] FETÖ as an International Threat, Polis Akademisi Yayınları, 2019, s. 59.
https://www.pa.edu.tr/Upload/editor/files/FET%C3%96%20AS%20AN%20INTERNATIONAL%20THREAT.pdf (Erişim tarihi: 01.05.2021)
[13] https://www.youtube.com/watch?v=o1Og_IlD2fo&ab_channel=MFethullahGulen
[14] الحرية وأنين الروح رسالة حراء في عددها الجديد (83)
https://hiragate.com/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D8%A9-%D9%88%D8%A3%D9%86%D9%8A%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A9-%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D8%AF%D8%AF%D9%87%D8%A7/
(Erişim tarihi: 01.05.2021)
[15] “Nile Center Turkish”, Facebook Sayfası
https://www.facebook.com/nile.turkish.center/
(Erişim tarihi: 01.05.2021)
[16] https://nilecenter.org/about-us/
[17] Organisation of Islamic Cooperation, “Resolutions on Political Affairs Submitted to the 43rd Session of the Council of Foreign Ministers”
https://www.oic-oci.org/subweb/cfm/43/en/docs/fin/43cfm_res_pol_en.pdf (Erişim tarihi: 01.05.2021)
Dışişleri Bakanlığı, “Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) Hakkında İİT Dışişleri Bakanları Konseyi 43. Dönem Toplantısında Alınan 47/43-POL Sayılı Karar”
https://www.mfa.gov.tr/fethullahci-teror-orgutu-_feto_–hakkinda-iit-disisleri-bakanlari-konseyi-43_-donem-toplantisinda-alinan-karar.tr.mfa (Erişim tarihi: 01.05.2021)
[18] FETÖ as an International Threat, Polis Akademisi Yayınları, 2019, s. 60.
[19] Hurriyet Daily News, “Gülen might seek refuge in Egypt: Report”, 23 Ocak 2019.
https://www.hurriyetdailynews.com/gulen-might-seek-refuge-in-egypt-report-140725
[20] TeN TV, “بالورقة والقلم – لقاء الإعلامي نشأت الديهي مع الزعيم التركي محمد فتح الله جولن من داخل مقر إقامته”
https://www.youtube.com/watch?v=_I3kr5ulaXg&feature=emb_imp_woyt&ab_channel=TeNTV
[21] حوار الإعلامى نشأت الديهي مع الزعيم التركي فتح الله جولن
https://news.ten.tv/hoar-aleaalam-nshat-aldyhy-maa-alzaaym-altrky-fth-allh-joln
[22] Yeni Şafak, “FETÖ elebaşı Fetullah’la röportaj yapan Sisi’nin adamından itiraf gibi açıklama: Görüşmemiz ABD istihbaratı gözlemi altında gerçekleşti”, 01.10.2019.
https://www.yenisafak.com/gundem/feto-elebasi-fetullahla-roportaj-yapan-sisinin-adamindan-itiraf-gibi-aciklama-gorusmemiz-abd-istihbarati-gozlemi-altinda-gerceklesti-3508576
(Erişim tarihi. 17.05.2021)
[23] Örneğin; https://www.ten.tv/news_detail/aalaf-almtthahryn-ynddon-baljraem-altrky-fy-shmal-sorya; https://www.ten.tv/news_detail/allyl-alryys-alarmyny-fy-dyaf-aamro-aabd-alhmyd-fy-aol-hoar-lkna-msry
(Erişim tarihi. 17.05.2021)
[24] “مصر وتركيا على أبواب المصالحة أو المصالح المشتركة؟” هدى رزق
https://www.almayadeen.net/articles/blog/1466336/%D9%85%D8%B5%D8%B1-%D9%88%D8%AA%D8%B1%D9%83%D9%8A%D8%A7-%D8%B9%D9%84%D9%89-%D8%A3%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A9-%D8%A3%D9%88-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D9%83%D8%A9
(Erişim tarihi. 17.05.2021)
[25] Onur Sinan Güzaltan, “5 Topics on the table in negotiations between Ankara and Cairo”, United World International, 01.05.2021.
https://unitedworldint.com/18110-5-topics-on-the-table-in-negotiations-between-ankara-and-cairo/ (Erişim tarihi. 18.05.2021)
