Türkçe isim tamlaması hakkında geçen hafta yazmıştım. Bugün arkadaşım Oğul Tuna benzer konuda bir tweet göndermiş:
“Hocam, Koronavirüs (belirtisiz) yerine koronavirüsü (belirtili) kullanımı Türkçe dil zevkine daha uygun gibi, siz ne buyurursunuz. @EyovgeBetul ”
(https://twitter.com/CerideiHavaadis/status/1245790738719350792)
Tweet’in yazarının (ismi meçhul) haklı olduğu nokta koronavirüs kelimesinden ise korona virüsü’nün Türkçenin dil zevkine olmasa bile gramerine daha uygun olduğu. Sebebini bir önceki günlükte anlatmıştım ama özet geçeyim: Türkçede isim tamlamalarında tamlanan daima iyelik eki alır. Bu yüzden Borsa İstanbul’un Türkçesi İstanbul Borsası’dır. Aynı bunun gibi koronavirüs kullanımını ben de hatalı buluyorum. Onun yerine korona virüsü kullanılmalı.
Tweet’in yazarını bir konuda ikaz etmek isterim ki Türkçeye belirtili ve belirtisiz tamlama, tamlayanın yani tamlamanın ilk kelimesinin genitif eki (ilgi eki) alıp almamasıyla ilgilidir. Tamlamalardaki bu ek, Hint Avrupa dillerindeki artikelin (harf-i tarif, tanımlık) işlevini üstlenir. Korona virüsü (haydi böyle yazayım artık) taç şeklinde olduğu için böyle isimlendirilmiş. Latincede corona taç demek. Bu yüzden illa ki Türkçeleştirilecekse taçlı virüs demek daha doğru olabilir. O kadar ileri gitmeyelim diyenler için de koronalı virüs’ü tavsiye edebilirim.
Fotoğraf: Duygu Sunay Salbaş
[…] [1] Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan bütün dünyayı etkileyen ve 2020 yılı boyu süren ve önümüzdeki birkaç yıl daha etkilerini görebileceğimiz virüsün ismi, Türkçe’de Türkçe’nin kurallarına uygun yazılmamıştır. En azından ‘korona virüsü’ şeklinde yazmayı yeğlediğim şekli burada ayrıca anımsatmak istedim. Öte yandan, bu konu üzerine zihin açıcı bir yazı için bkz. https://gergedan.press/turkce-gunlukleri-2-nisan-persembe-7231/ […]