Gülsün selamlar, öncelikle teklifimizi kabul ettiğin için çok teşekkür ediyoruz. Kendini tanıtır mısın bana biraz?
Tabi, 2017 Galatasaray İktisat mezunuyum. Klasik olarak iş bulamayanlar sürüsüne ben de katıldım. Üç senedir arayan bile olmuyor. 2018’de Marmara’da siyaset yüksek lisansa başladım ama bıraktım. Hocalarla anlaşamadık siyasi sebeplerden dolayı. 2017 yılında Alikev için koşmuştum, bu da biraz sıkıntı oldu, Gezi’ci misin muhabbeti oldu. O yüzden orayı da bıraktım. Şu anda Galatasaray Siyaset Bilimi yüksek lisansına hazırlanıyorum. Umarım olacak.
Liseyi nerede okumuştun?
Kadıköy Anadolu Ticaret Lisesi’nde. Sonra iki yıllığa geçiş yaptım o dönemde katsayı muhabbeti vardı. Malum İmam Hatip’ler de meslek lisesi sayıldığı için… Tansu Çiller’imiz sağolsun 1994 yılında bu yasayı geçirdiği için biz de etkilendik ister istemez. İşte Yıldız Teknik’te bankacılık-sigortacılık okudum. Zaten onu okuyunca daha da bir soğudum böyle. Akademisyenlik zaten vardı içimde o yüzden daha kalifiye bir okul seçmek istiyordum kendime. Boğaziçi isteğim hiç olmadı puanım da yetmiyordu gerçi. İlk tercihim Galatasaray İktisat’tı.
Ve kazandın…
Ve kazandım, evet. Zaten tek kişi alıyordu o da ben oldum.
Kaç senesiydi Galatasaray’a girişin?
2007.
2017’de de mezun oldun?
(Gülüyor)
10 senelik bir lisans süreci…
Ama iki senesi hazırlık bunun ilk senesi genel Fransızca, ikinci senesi ileri Fransızcaydı. Sonra onu da tek seneye indirdiler.
Peki şu an geçimini nasıl sağlıyorsun ne yapıyorsun?
Babam sağolsun. Baba-bank diyelim yani.
Anladım. Peki 2017’de mezun olduktan sonra herhangi bir iş deneyimin oldu mu?
Özel ders deneyimim oldu, onun dışında bir iş deneyimim olmadı.
Yani 2017’den beri işsizsin.
Aynen öyle.
Lisansın bittikten sonra işsiz kaldın ve üç senedir de işsizsin. Bu süreç içerisinde iş arama sürecinden bahseder misin bana biraz?
Tabi ki de.
Mezun olduktan sonra ne yapmak istiyordun?
Sosyal medya uzmanlığı, dijital pazarlama, içerik metin yazarlığı onun dışında yani iktisat dışında her türlü işi yapabileceğime inanıyordum, neredeyse mühendislik pozisyonlarına bile başvuracaktım.
Aslında o zaman kendi alanınla ilgili bir sektörde çalışmak istemiyordun.
Aynen, iktisadı sevemediğim için zaten 10 sene oldu. Yani “altın bileziğin olsun, kadınsın diploman olsun” muhabbetinden öyle. Evdekilerin yönlendirmesiyle “bir diploman olsun”. Yoksa ben kaç kere öğrenci işlerinin önünden geçip kaydımı sildirmenin eşiğine geldiğimi biliyorum yani. Marmara’da bunu yaptığım an sildirdim.
Peki geçtiğimiz son 4 hafta içerisinde iş görüşmesine gittin mi iş arama girişiminde bulundun mu?
Vallahi iş görüşmesine gitmedim, iş arama süreçlerinde şöyle bulundum. Sosyal medya uzmanı arayan biriyle temas kurdum, CV’mi nereye atmalıyım dedim. Adam bana dedi ki “deneyimin yoksa hiç başvurma.”
Enteresanmış. Şu an hala aktif olarak iş aramaya devam ediyor musun?
İlan görürsem başvuruyorum. Linkedin üzerinden, facebook’ta bazı gruplar var onların vasıtasıyla birkaç yere başvurdum ama bir şey bulamıyorum.
Yani hangi kanaldan olursa olsun yılmadan devam ediyorsun.
Aynen öyle. Durmak yok yola devam.
Bu üç senelik süreçte gittiğin iş görüşmelerinde nelerle karşılaştın?
5’i geçmedi gittiğim iş görüşmesi. Genelde iş saatlerinde öncelikle. Ben amatör koşucuyum, antrenman yapmam gerekiyor dolayısıyla, bu saatleri aksatmayacak şekilde bir iş aradığımı söylüyorum. Mesela bir kere bir iş görüşmesine gittim. Fransa’ya ihracat yapıyorlarmış, adam diyor ki: “Fransa’yla aramızda iki saat var. Onların işi akşam 6’da bitiyor burada saat 8 oluyor, 8’e kadar çalışacaksın.” Ben de şey demiştim: “o zaman maaşları da Euro bazında alıyoruz herhalde.”
KOBİ’lere başvuruyorum adam diyor ki “iki dil biliyorsun, neden bize başvuruyorsun git daha büyük bir şirkete başvur.” Büyük şirkete başvuruyorum, yaşın geçmiş deneyimin yok diyor.
Başka neler var diye sorarsan; işte “bekârsın ailenle yaşıyorsun o zaman kira derdin yok”. “Kadınsın evlenmeyi düşünmüyor musun?” Sanki erkekler evlenmiyor. “Çocuk düşünüyor musun?” işte bilmem ne saçma sapan sorular.
Tüm bunlarla birlikte iş bulamıyor oluşunun sebebi nedir?
Bence sebebi, enflasyon yüzde 9 deniyor ama fiyat artışı yüzde 30. Ben iktisadı sevmediğim halde buna kafam basıyor. Bunu açıklayanların nasıl bir hayal dünyası var ben hâlâ çözebilmiş değilim. Hani şanssız bir döneme denk geldik, galiba. İlk başta açıklanmayan bir ekonomik kriz var sonrasında korona denilen bir virüs var.
Anladım, peki bunlar dışarıdan kaynaklanan etkenler. Peki senden kaynaklı bir sorun var mıdır? Yani niteliksiz mi geliyorsun? Yoksa deneyimsizliğinden dolayı mı? Yoksa çok kalifiye olduğun için iş mi beğenmiyorsun-genel tabirle?
İş beğenmiyor değilim aslında asgari ücrete bile tamamdım aslında. KOBİ’lere başvuruyorum adam diyor ki “iki dil biliyorsun, neden bize başvuruyorsun git daha büyük bir şirkete başvur.” Büyük şirkete başvuruyorum, yaşın geçmiş deneyimin yok diyor.
Peki bu söylediklerinle birlikte işsiz kalmış olmana sebebiyet veren bu durumun ne kadarı ekonomik sorunlardan ne kadar toplumsal cinsiyet meselesinden kaynaklanıyor?
%60’ı ekonomik sıkıntılar, %40’ı toplumsal cinsiyet diyebilirim.
30 yaşından sonra aileden para alıyor olmak koyuyor.
Ben çocuk yapmayı düşünmüyorum, ama karşı tarafı buna ikna etmek zor. “Ya işte bir gün istersin, annelik güdün, hormonların vs.” gibi muhabbetler oluyor. Genele baktığın zaman ise genç bir kadını tehlike olarak düşünüyorlar. Evlenecek, çoluk çocuğa karışacak. İşe girip iki sene çalıştıktan sonra “abi ben evleniyorum, tazminatımı verin” deyip ayrılabilir. Aslında bana bakarsan, benim artık yaşım 33, hani bundan sonra zaten çocuk yapsam ne olur, yapmasam ne olur.
Senin için tüm bu sürecin, yüksek lisansın, yüksek lisansı bırakmanın ve sonrasında işsizliğin bedeli nedir? Nasıl hissettiriyor sana?
30 yaşından sonra aileden para alıyor olmak koyuyor.
Sadece bu mudur?
En basitinden budur yani, daha ne olsun paran yoksa hiçbir şey yapamıyorsun yani. Alacağım biranın parasını bile babadan alıyorum yani bu koyuyor tabiki de.
Çok teşekkür ederiz buraya geldiğin kabul ettiğin için.
Rica ederim.
