19 Şubat Cuma günlüğünde bahsettiğim (https://gergedan.press/turkce-gunlukleri-19-subat-carsamba-6833) tarihsicilik ve tarihselcilik kelimeleri hakkında Sayın Deniz Durdu’dan çok faydalı bir cevap aldım. Kendisine bir kere de buradan teşekkür ediyorum.
Sayın Durdu’nun söylediği özetle şu: Tarihselcilik, tarihin tekillikler alanı olarak görülmesi yani olay ve eşyaların tarihte zuhur ettiği yer ve zaman açısından incelenmesiyken tarihsicilik, tarihin evrensel yasalarla bir sona doğru gittiğini savunan doktrin. Dolayısıyla Popper’in kitabındaki tarihsicilik doğru bir tercümedir. Burada Deniz Durdu bu iki kavramın Almancalarını da yazmış: Historismus: tarihselcilik; historizismus: tarihsicilik.
Ben de bu kavramların Fransızcalarına bir bakayım dedim. Larousse’tan anladığım kadarıyla historismus için historisme, historizismus için ise historicisme kullanılmalı. Fakat yine Sayın Deniz Durdu’nun söylediğine göre historicisme her iki anlamda da kullanılıyormuş. Bu konuda kaleme aldığı bir makale yakında Birikim Dergi’de yayımlanacakmış. Merakla bekliyoruz.
